De vraag naar heup- en knieprothesiologie is de afgelopen decennia flink gestegen. Deze groei hangt samen met een toename van het aantal YEPs (Young Elderly Persons). Deze bevolkingsgroep vertegenwoordigt momenteel ongeveer 14% van de Nederlandse bevolking – zo’n 2,4 miljoen individuen – een verdubbeling ten opzichte van 1950.
Heup- en knieprothesiologie bij artrose leveren een belangrijke bijdrage aan het welzijn van het individu. Mobiliteit is immers kwaliteit van leven. Daarnaast leiden heup- en knieprothesiologie tot een reductie van zorgkosten; ze resulteren in een afname van pijnklachten, een toename van welbevinden, verbeterde mobiliteit, een afname van de kans op hart- en vaatziekten en hogere levensverwachting.
COVID-19-pandemie
In de afgelopen maanden heeft Europa te maken gekregen met een uitbraak van COVID-19. Deze uitbraak heeft grote gevolgen gehad voor de gezondheidszorg en het openbare leven in Europa. In de meeste landen is het beleid gericht op flattening the curve, om zo een zware overbelasting of zelfs ineenstorting van de gezondheidszorg te voorkomen. Dit beleid omvat verregaande beperkingen in bewegingsvrijheid en sociale contacten. Ook binnen de gezondheidszorg zelf zijn verregaande maatregelen genomen om (semi-) acute zorg te kunnen blijven garanderen. Eén van die maatregelen is het beperken of staken van ‘electieve chirurgie’, waar heup- en knieprothesiologie onder vallen.
Gevolgen voor electieve heup- en knieprothesiologie
In Europa worden jaarlijks meer dan 3,1 miljoen totale heupprotheses en 2,5 miljoen totale knieprotheses geplaatst. De COVID-19 survey van EHS en EKA (april 2020) in Europa laat een enorme reductie van primaire heup- en knieprothesiologie als gevolg van de COVID19-pandemie zien.
Gevolgen uitstel heup- en knieprothesiologie op langere termijn
Covid-19 heeft niet alleen ingrijpende gevolgen voor de gezondheidszorg in de huidige, acute fase. Ook op de lange termijn zal deze pandemie consequenties hebben. Uitgestelde zorg, uitstel van electieve chirurgie, kan voor de betreffende cliënten grote gevolgen hebben. Bij uitgestelde heup- en knieprothesiologie betreft dit een voortdurende verminderde kwaliteit van leven, met consequenties voor de algemene gezondheid. Bovendien leidt uitstel van heup- en knieprothesiologie tot een hoger revisiepercentage en heropnamepercentage na plaatsing van de prothese.
Een beperkte toegang tot heup- en knieprothesiologie heeft ook maatschappelijk grote gevolgen. We zullen een toename zien in indirecte kosten vanwege vervroegd pensioen, arbeidsongeschiktheid, verzuim en arbeidsstatus, en een toename van directe kosten in de gezondheidszorg.
Hervatten electieve heup- en knieprothesiologie in coronatijd
Een zeer langdurig uitstel van alle electieve heup- en knieprothesiologie is vanwege bovenstaande onwenselijk. We kunnen er echter van uitgaan dat de COVID-19 pandemie niet op korte termijn tot een einde komt. Nu de belasting van de gezondheidszorg in de meeste Europese landen over het hoogtepunt heen lijkt, is het dus zaak om na te denken over het hervatten van heup- en knieprothesiologie in ‘coronatijd’. Wanneer en op welke manier kunnen we deze zorg hervatten en de veiligheid van zowel cliënt als zorgprofessional garanderen?
Meedenkers gevraagd
Electieve heup- en knieprothesiologie tijdens een pandemie is onbekend terrein. De wetenschappelijke basis om een beleid voor het veilig hervatten van deze chirurgie te formuleren is nog zeer klein.
De komende vier weken willen we verkennen hoe we electieve heup- en knieprothesiologie vorm kunnen geven ten tijde van een pandemie. In een serie artikelen op deze website en LinkedIn willen we samen met jullie zoeken naar een breed gedragen aanpak, waarin we de veiligheid van zorgprofessionals en cliënten waarborgen. Jullie ondersteuning en input zijn van harte welkom.
Bekijk het Engelse artikel op LinkedIn om mee te denken. Hier vind je ook alle bronnen.